By Tantra, một thuật ngữ thường gợi lên những hình ảnh bí ẩn, kỳ lạ, và đôi khi là những hiểu lầm về tình dục, thực chất là một hệ thống triết học và thực hành tâm linh cổ xưa, sâu sắc, và phong phú của Ấn Độ. Với lịch sử hàng ngàn năm, Tantra không phải là một truyền thống duy nhất, mà là một “cây đại thụ” với vô số nhánh và truyền thống khác nhau, từ Ấn Độ giáo, Phật giáo, cho đến Kỳ Na giáo. Tuy nhiên, trong tâm trí của nhiều người phương Tây, Tantra lại thường bị đồng nhất một cách đơn giản và sai lệch với “yoga tình dục”, hoặc các phương pháp thực hành tình dục để đạt khoái cảm, thậm chí là những hành vi tình dục phóng túng.
Sự hiểu lầm này đã che mờ đi bản chất thực sự của Tantra, một con đường tâm linh hướng đến sự hợp nhất, sự giải thoát, và sự khám phá tiềm năng vô hạn của con người. Vậy, tại sao lại có sự hiểu lầm tai hại này? Tantra thực sự có quan điểm như thế nào về tình dục, và vai trò của tình dục trong Tantra là gì? Mục đích tối thượng của Tantra là gì, và liệu nó có vượt xa hơn những gì mà chúng ta thường nghĩ về nó?
Bài viết này sẽ là một hành trình khám phá Tantra, bắt đầu từ việc giải mã những hiểu lầm phổ biến, truy tìm nguồn gốc của những sai lệch trong nhận thức về Tantra, đặc biệt là ở phương Tây. Chúng ta sẽ cùng nhau làm rõ quan điểm của Tantra về tình dục, không né tránh, nhưng cũng không cường điệu hóa, mà đặt nó trong bối cảnh rộng lớn hơn của triết lý và thực hành Tantra.
Đồng thời, chúng ta sẽ khám phá những khía cạnh khác, sâu sắc hơn, và quan trọng hơn của Tantra, vượt ra ngoài phạm vi của tình dục. Cuối cùng, bài viết này mong muốn mang đến cho bạn đọc một cái nhìn đúng đắn, toàn diện, và sâu sắc hơn về Tantra, một di sản văn hóa và tâm linh quý giá của nhân loại.
Nguồn gốc của những hiểu lầm về Tantra
Để hiểu rõ bản chất thực sự của Tantra và mối quan hệ của nó với tình dục, chúng ta cần phải truy tìm nguồn gốc của những hiểu lầm phổ biến, đặc biệt là ở phương Tây. Những hiểu lầm này không phải tự nhiên mà có, chúng là kết quả của một quá trình lịch sử, văn hóa, và thương mại hóa phức tạp.
Sự du nhập của Tantra vào phương Tây: Dịch thuật, diễn giải, và định kiến
Bối cảnh lịch sử: Tantra bắt đầu được giới thiệu đến phương Tây vào khoảng cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20, trong bối cảnh chủ nghĩa thực dân và sự trỗi dậy của các phong trào thần bí học (theosophy) ở châu Âu. Những người đầu tiên tiếp xúc với Tantra chủ yếu là các học giả, nhà thám hiểm, và nhà truyền giáo người Anh.
Các bản dịch và diễn giải ban đầu
Các bản dịch và diễn giải ban đầu về Tantra thường bị ảnh hưởng bởi định kiến văn hóa và tôn giáo của người dịch. Họ thường tập trung vào các khía cạnh được coi là “bí ẩn”, “kỳ lạ”, hoặc “gây sốc” của Tantra, bao gồm cả các nghi lễ tình dục, mà bỏ qua hoặc hiểu sai các khía cạnh triết học và tâm linh sâu sắc hơn.
Một số học giả thời kỳ đầu, như Sir John Woodroffe (bút danh Arthur Avalon), đã có những đóng góp quan trọng trong việc giới thiệu Tantra đến phương Tây, nhưng các tác phẩm của ông cũng không tránh khỏi những hạn chế nhất định, do ông tiếp cận Tantra chủ yếu từ góc độ lý thuyết, và đôi khi có những diễn giải mang tính chủ quan.
Các thuật ngữ tiếng Phạn trong Tantra thường rất phức tạp và đa nghĩa, rất khó để dịch chính xác sang các ngôn ngữ phương Tây. Việc dịch sai hoặc thiếu ngữ cảnh có thể dẫn đến những hiểu lầm nghiêm trọng.
Thiếu hiểu biết về bối cảnh
Tantra là một hệ thống triết học và thực hành gắn liền với văn hóa, tôn giáo, và xã hội Ấn Độ. Việc tách rời Tantra ra khỏi bối cảnh này có thể dẫn đến những hiểu lầm và xuyên tạc.
Các học giả phương Tây thời kỳ đầu thường thiếu kiến thức sâu rộng về Ấn Độ giáo, Phật giáo, và các truyền thống tâm linh khác của Ấn Độ, do đó, họ khó có thể hiểu được đầy đủ ý nghĩa và mục đích của Tantra.
Ảnh hưởng của chủ nghĩa thực dân
Trong thời kỳ chủ nghĩa thực dân, các học giả phương Tây thường có xu hướng nhìn nhận các nền văn hóa phương Đông (bao gồm cả Ấn Độ) như là “kém phát triển”, “lạc hậu”, hoặc “dị giáo”. Điều này có thể đã ảnh hưởng đến cách họ diễn giải và đánh giá Tantra.
Sự phổ biến của “Neo-Tantra”: Thương mại hóa và đơn giản hóa
“Neo-Tantra” là gì?
“Neo-Tantra” là một thuật ngữ được sử dụng để chỉ các hình thức thực hành Tantra hiện đại, thường xuất hiện ở phương Tây từ khoảng giữa thế kỷ 20 trở đi. Neo-Tantra thường tập trung vào khía cạnh tình dục của Tantra, coi đó là một phương pháp để đạt được khoái cảm, cải thiện đời sống tình dục, hoặc tăng cường mối quan hệ lãng mạn.
Thương mại hóa
Neo-Tantra thường được thương mại hóa, với nhiều sách, khóa học, workshop, và sản phẩm được quảng cáo là có thể giúp bạn “khám phá tiềm năng tình dục”, “đạt được cực khoái tâm linh”, hoặc “trở thành một người tình tuyệt vời hơn”.
Việc thương mại hóa này đã góp phần làm cho Tantra trở nên phổ biến hơn, nhưng đồng thời cũng làm cho nó bị đơn giản hóa và biến dạng.
Bỏ qua hoặc đơn giản hóa triết lý
Neo-Tantra thường bỏ qua hoặc đơn giản hóa các khía cạnh triết học và tâm linh sâu sắc của Tantra, như các khái niệm về Brahman, Atman, Maya, Kundalini, các kỹ thuật thiền định, và mục tiêu giải thoát.
Thay vào đó, Neo-Tantra thường tập trung vào các kỹ thuật thực hành tình dục, coi đó là “chìa khóa” để đạt được hạnh phúc và thành công trong cuộc sống.
Ảnh hưởng của truyền thông
Sự phổ biến của Neo-Tantra trên các phương tiện truyền thông và trong ngành công nghiệp tình dục đã góp phần tạo ra những hiểu lầm về Tantra, khiến nhiều người tin rằng Tantra chỉ là về tình dục.
Sự hấp dẫn của chủ đề tình dục: “Mồi câu” hiệu quả
- Tình dục là một chủ đề nhạy cảm và hấp dẫn: Tình dục là một phần tự nhiên và quan trọng của cuộc sống con người, và luôn thu hút sự chú ý của chúng ta. Việc gắn liền Tantra với tình dục có thể làm tăng sự hấp dẫn và tò mò của công chúng, đặc biệt là ở phương Tây, nơi mà các vấn đề liên quan đến tình dục thường bị coi là cấm kỵ hoặc không được thảo luận một cách cởi mở.
- “Mồi câu” hiệu quả: Các nhà tiếp thị và các tác giả sách “self-help” có thể đã lợi dụng sự hấp dẫn của chủ đề tình dục để quảng bá cho các sản phẩm và dịch vụ của họ, bất chấp việc điều đó có thể gây ra những hiểu lầm về Tantra.
Tóm lại, những hiểu lầm về Tantra và tình dục là kết quả của nhiều yếu tố, bao gồm sự du nhập của Tantra vào phương Tây trong một bối cảnh lịch sử và văn hóa đặc thù, sự phổ biến của Neo-Tantra, và sự hấp dẫn tự nhiên của chủ đề tình dục. Để hiểu rõ hơn về bản chất thực sự của Tantra, chúng ta cần phải vượt qua những hiểu lầm này, và tiếp cận Tantra một cách toàn diện và có chiều sâu hơn.
Quan điểm của Tantra về tình dục
Để hiểu rõ quan điểm của Tantra về tình dục, chúng ta cần phải gạt bỏ những định kiến và những hiểu lầm phổ biến, và tiếp cận vấn đề này một cách khách quan và toàn diện.
Tình dục là một nguồn năng lượng mạnh mẽ
Tantra, không giống như một số tôn giáo và triết học khác, không coi tình dục là một điều gì đó xấu xa, tội lỗi, hoặc cần phải kiêng kỵ. Thay vào đó, Tantra thừa nhận tình dục là một nguồn năng lượng tự nhiên, mạnh mẽ, và thiêng liêng trong cơ thể con người.
Năng lượng tình dục, trong Tantra, thường được liên hệ với Kundalini, một loại năng lượng tiềm ẩn được cho là nằm ở đáy cột sống. Kundalini được ví như một con rắn cuộn tròn, và khi được đánh thức, nó sẽ di chuyển lên trên qua các luân xa (chakras), mang lại sự giác ngộ và giải thoát.
Tantra xem năng lượng tình dục không chỉ đơn thuần là năng lượng sinh sản, mà còn là một phần của năng lượng vũ trụ, là biểu hiện của Shakti, nguyên lý nữ tính, sáng tạo, và năng động của vũ trụ.
Tình dục không phải là mục đích tối thượng
Điều quan trọng cần nhấn mạnh là, mặc dù Tantra thừa nhận và tôn vinh năng lượng tình dục, nhưng tình dục không phải là mục đích tối thượng của Tantra. Mục đích tối thượng của Tantra, cũng như của nhiều truyền thống tâm linh khác của Ấn Độ, là giải thoát (Moksha), là sự hợp nhất với cái tuyệt đối (Brahman), là sự chấm dứt khổ đau và luân hồi.
Tình dục, trong một số trường phái Tantra, chỉ được coi là một phương tiện, một công cụ có thể được sử dụng để đạt đến mục đích đó, chứ không phải là mục đích tự thân. Việc sử dụng tình dục như một phương tiện tâm linh đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc, sự chuẩn bị kỹ lưỡng, và sự hướng dẫn của một bậc thầy có kinh nghiệm.
Tantra là một con đường hướng tới sự hợp nhất, và tình dục có thể là một phương tiện để trải nghiệm sự hợp nhất đó, nhưng nó không phải là phương tiện duy nhất, và cũng không phải là phương tiện phù hợp với tất cả mọi người.
Các trường phái tantra khác nhau: đa dạng trong cách tiếp cận
Tantra không phải là một hệ thống duy nhất, mà là một tập hợp các trường phái và truyền thống khác nhau, mỗi trường phái có những quan điểm và phương pháp thực hành riêng. Về cơ bản, có thể chia Tantra thành hai nhánh chính:
Tantra hữu đạo (Dakshinachara – con đường bên phải)
Đây là nhánh Tantra phổ biến hơn, và thường được coi là “chính thống” hơn.
Tantra Hữu Đạo không thực hành các nghi lễ tình dục theo nghĩa đen, mà sử dụng các biểu tượng, ẩn dụ, và các phương pháp thực hành nội tâm (như thiền định, mantra, yantra…) để chuyển hóa năng lượng tình dục.
Tình dục, trong Tantra Hữu Đạo, được coi là một biểu tượng cho sự hợp nhất giữa các nguyên lý đối lập (Shiva và Shakti), và mục đích của việc thực hành là đạt đến sự hợp nhất này ở cấp độ tâm linh. Phần lớn các trường phái Tantra Ấn Độ giáo thuộc nhánh này.
Tantra tả đạo (Vamachara – con đường bên trái)
Đây là nhánh Tantra ít phổ biến hơn, và thường gây nhiều tranh cãi.
Tantra Tả Đạo có thể thực hành các nghi lễ tình dục (Maithuna) trong một số trường hợp, nhưng với một thái độ và mục đích hoàn toàn khác với tình dục thông thường.
Tuy nhiên, cần phải nhấn mạnh rằng, Vamachara là một con đường rất khó, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về thể chất, tinh thần, và tâm linh, và cần có sự hướng dẫn của một bậc thầy (guru) có kinh nghiệm và đã chứng ngộ. Việc thực hành Vamachara không đúng cách có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng, cả về thể chất lẫn tinh thần.
Các nghi lễ tình dục trong Vamachara không phải là sự buông thả theo dục vọng, mà là một phương pháp để chuyển hóa năng lượng tình dục thành năng lượng tâm linh, để đánh thức Kundalini, và để đạt đến những trạng thái ý thức cao hơn.
Trong Vamachara, người thực hành không coi đối tác của mình là một đối tượng để thỏa mãn dục vọng, mà là một hiện thân của Shakti, của năng lượng nữ tính thiêng liêng.
ĐỌC THÊM: TANTRA “TAY TRÁI”: CON ĐƯỜNG NGUY HIỂM HAY CÁNH CỬA ĐẾN SỰ GIÁC NGỘ?”
Maithuna (nghi lễ tình dục trong Tantra): Một nghi thức thiêng liêng
Maithuna là một thuật ngữ tiếng Phạn, thường được dịch là “giao hợp” hoặc “hợp nhất”. Trong một số trường phái Tantra Tả Đạo, Maithuna là một nghi lễ tình dục được thực hiện như một phần của quá trình tu tập.
Maithuna không phải là quan hệ tình dục thông thường: Maithuna không phải là sự thỏa mãn dục vọng, không phải là sự buông thả theo bản năng, mà là một nghi lễ thiêng liêng, được thực hiện với một thái độ tôn kính, với một mục đích tâm linh rõ ràng.
Bối cảnh: Maithuna thường được thực hiện trong một không gian riêng tư, được chuẩn bị kỹ lưỡng, có thể bao gồm các yếu tố như:
- Làm sạch cơ thể.
- Sử dụng các loại hương liệu, thảo dược.
- Trang trí bằng các biểu tượng tôn giáo.
- Niệm mantra.
- Thực hiện các nghi thức cúng dường.
Thái độ: Người thực hành Maithuna cần phải có một thái độ tôn kính đối với năng lượng tình dục, đối với đối tác của mình, và đối với mục đích tâm linh của nghi lễ. Họ cần phải có khả năng kiểm soát hoàn toàn các giác quan và năng lượng của mình, không để bị cuốn theo dục vọng.
Mục đích của Maithuna là
- Hợp nhất năng lượng nam tính Shiva và năng lượng nữ tính Shakti.
- Đánh thức Kundalini, năng lượng tiềm ẩn nằm ở đáy cột sống.
- Chuyển hóa năng lượng tình dục thành năng lượng tâm linh.
- Đạt đến những trạng thái ý thức cao hơn, trải nghiệm sự hợp nhất với cái tuyệt đối.
Phân biệt với các tư thế asana có tên Maithuna: Cần phân biệt Maithuna (nghi lễ tình dục) với các tư thế asana (trong Hatha Yoga) có tên gọi tương tự. Các tư thế asana này chỉ là các bài tập thể chất, không liên quan đến nghi lễ Maithuna.
Tình dục như một phép ẩn dụ: Vượt lên trên ngôn từ
Trong nhiều trường hợp, các thuật ngữ và hình ảnh liên quan đến tình dục trong Tantra chỉ mang tính ẩn dụ, tượng trưng cho các quá trình tâm linh sâu sắc hơn.
- Sự hợp nhất giữa Shiva và Shakti: Đây là một trong những hình ảnh trung tâm trong Tantra. Shiva thường được coi là đại diện cho ý thức, cho nguyên lý nam tính, tĩnh lặng, và bất biến. Shakti thường được coi là đại diện cho năng lượng, cho nguyên lý nữ tính, động, và sáng tạo. Sự hợp nhất giữa Shiva và Shakti tượng trưng cho sự hợp nhất giữa ý thức và năng lượng, giữa cá nhân và vũ trụ, giữa cái hữu hạn và cái vô hạn.
- Kundalini: Như đã đề cập, Kundalini là năng lượng tiềm ẩn, thường được ví như một con rắn cuộn tròn nằm ở đáy cột sống. Việc đánh thức Kundalini và đưa nó lên trên qua các luân xa (chakras) được coi là một quá trình chuyển hóa tâm linh sâu sắc, dẫn đến sự giác ngộ và giải thoát.
- Các thuật ngữ khác: Nhiều thuật ngữ khác trong Tantra, như “yoni” (âm đạo), “lingam” (dương vật), “bindu” (giọt), “nadi” (kênh năng lượng)… cũng có thể được hiểu theo nghĩa ẩn dụ, tượng trưng cho các khía cạnh khác nhau của thực tại và của quá trình tu tập.
Tóm lại, quan điểm của Tantra về tình dục là rất phức tạp và đa chiều. Tình dục được coi là một nguồn năng lượng mạnh mẽ, có thể được sử dụng như một phương tiện để đạt đến những trạng thái ý thức cao hơn, nhưng nó không phải là mục đích tự thân. Việc sử dụng tình dục như một phương tiện tâm linh đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc, sự chuẩn bị kỹ lưỡng, và sự hướng dẫn của một bậc thầy có kinh nghiệm. Đồng thời, cần phải nhớ rằng Tantra không chỉ có tình dục, mà còn có rất nhiều khía cạnh khác, như triết học, thiền định, mantra, yantra, và các nghi lễ khác.
Như vậy, Tantra là một hệ thống rất phong phú và đa dạng, bao gồm nhiều khía cạnh khác nhau, từ triết học, tâm lý học, cho đến các phương pháp thực hành, nghệ thuật, và nghi lễ. Tình dục chỉ là một phần rất nhỏ (và không bắt buộc) trong Tantra, và việc hiểu sai về vai trò của tình dục trong Tantra đã che mờ đi những giá trị thực sự của truyền thống này.
ĐỌC THÊM: TANTRA YOGA: HÀNH TRÌNH KHÁM PHÁ BẢN THÂN VÀ SỐNG TRỌN VẸN TỪNG KHOẢNH KHẮC
Kết luận
Như vậy, qua quá trình tìm hiểu và phân tích, chúng ta có thể khẳng định một cách chắc chắn rằng: Tantra hoàn toàn không phải là con đường dẫn đến tình dục phóng túng, hay một “giấy phép” cho sự buông thả dục vọng. Những quan niệm sai lầm này, phần lớn xuất phát từ sự thiếu hiểu biết, sự diễn giải lệch lạc, và sự thương mại hóa một cách thái quá, đã làm বিকৃত (vikṛta – biến dạng) đi hình ảnh và giá trị thực sự của Tantra.
Tantra, trên thực tế, là một hệ thống triết học và thực hành tâm linh sâu sắc, phong phú, và đa dạng, có nguồn gốc từ Ấn Độ cổ đại. Nó bao gồm nhiều trường phái, nhiều truyền thống, và nhiều phương pháp thực hành khác nhau, hướng đến mục tiêu chung là giúp con người khám phá tiềm năng vô hạn của bản thân, đạt đến sự hợp nhất với cái tuyệt đối, và giải thoát khỏi khổ đau.
Tình dục, trong một số trường phái Tantra (đặc biệt là Tantra Tả Đạo), có thể được sử dụng như một phương tiện trên con đường tu tập, nhưng nó không phải là mục đích tự thân, và chắc chắn không phải là sự buông thả theo bản năng. Việc sử dụng tình dục như một phương tiện tâm linh đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về triết lý Tantra, sự chuẩn bị kỹ lưỡng về thể chất và tinh thần, và sự hướng dẫn của một bậc thầy có kinh nghiệm và đạo đức.
Để có một cái nhìn đúng đắn và toàn diện về Tantra, chúng ta cần
Tránh xa những nguồn thông tin sai lệch, thiếu chính xác, hoặc mang tính thương mại hóa.
- Tìm hiểu về Tantra từ các nguồn đáng tin cậy: Các kinh điển Tantra cổ xưa (như Vijnana Bhairava Tantra, Shiva Sutras, Spanda Karikas…), các tác phẩm của các học giả và các bậc thầy Tantra uy tín, và các trung tâm nghiên cứu Tantra có danh tiếng.
- Nếu muốn thực hành Tantra, hãy tìm kiếm sự hướng dẫn của một bậc thầy (guru) có kinh nghiệm, có đạo đức, và đã chứng ngộ. Không nên tự ý thực hành Tantra, đặc biệt là các kỹ thuật liên quan đến tình dục, vì điều này có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng.
- Nhìn nhận một cách tổng thể, không phiến diện.
Tantra, với những triết lý sâu sắc và những phương pháp thực hành đa dạng, có thể là một con đường phát triển tâm linh toàn diện, giúp chúng ta khám phá bản chất thật sự của mình, vượt qua những giới hạn của bản ngã, và đạt đến sự tự do, an lạc, và hạnh phúc đích thực. Hãy tiếp cận Tantra với một tâm trí cởi mở, một trái tim tôn kính, và một tinh thần ham học hỏi, bạn sẽ khám phá ra một kho tàng tri thức và trải nghiệm vô giá.
