By Hãy cùng nhau hình dung, hoặc nhớ lại, những tình huống sau đây:
Tình huống 1 (Cá nhân): “Đã bao giờ bạn trải qua cảm giác mình như một người xa lạ trong chính ngôi nhà của mình, trong chính công việc của mình, trong chính cuộc đời của mình? Bạn thức dậy mỗi sáng, làm những công việc quen thuộc, gặp gỡ những người quen thuộc, tuân thủ mọi quy tắc, luật lệ, chuẩn mực của xã hội, nhưng sâu thẳm trong tâm hồn, bạn vẫn cảm thấy trống rỗng, vô nghĩa, lạc lõng, và mất kết nối. Bạn muốn hét lên, muốn gào thét, muốn phá vỡ mọi thứ, muốn thoát khỏi cái vòng luẩn quẩn này, muốn nổi loạn chống lại sự vô lý, sự nhàm chán, sự giả tạo của cuộc sống hàng ngày. Bạn có nhận ra mình trong cảm giác này không?”
Tình huống 2 (Xã hội): “Hãy nhìn ra thế giới xung quanh, và bạn sẽ thấy vô số những điều phi lý: những cuộc chiến tranh vô nghĩa, 1 tàn khốc, cướp đi sinh mạng của hàng triệu người, vì những lý do lãng xẹt, vô lý; những bất công xã hội trắng trợn, nơi mà người giàu thì càng giàu thêm, còn người nghèo thì càng nghèo đi, nơi mà kẻ mạnh thì bắt nạt kẻ yếu, nơi mà công lý không phải lúc nào cũng được thực thi; những thảm họa môi trường do chính con người gây ra, đe dọa đến sự sống của hành tinh…
Chúng ta cố gắng tìm kiếm một lời giải thích hợp lý, một nguyên nhân, một mục đích cho tất cả những điều này, nhưng 2 mọi thứ dường như không có lý do gì cả, không có ý nghĩa gì cả. Phải chăng, chúng ta nên chấp nhận sự phi lý này như một điều tất yếu, buông xuôi, thờ ơ, và sống một cuộc đời vô vị, không có ý nghĩa? Hay chúng ta nên nổi loạn chống lại nó, dù biết rằng nỗ lực của mình có thể là vô ích?”
Tình huống 3 (Văn học/Nghệ thuật): “Trong tiểu thuyết ‘Người xa lạ’ (The Stranger) của Albert Camus, nhân vật chính Meursault sống một cuộc đời dửng dưng, thờ ơ, vô cảm, không mục đích, không có bất kỳ một cảm xúc mạnh mẽ nào, không quan tâm đến bất kỳ điều gì, không tin vào bất kỳ giá trị nào. Anh ta giết một người Ả Rập trên bãi biển, dường như không có lý do gì rõ ràng, không có động cơ thù hận, không có kế hoạch từ trước, và cũng không có sự hối hận sau đó.
Hành động này có thể được coi là một biểu hiện cực đoan của sự nổi loạn chống lại sự vô nghĩa của cuộc đời, một sự từ chối tuân theo những quy tắc đạo đức, những chuẩn mực xã hội mà Meursault không tin tưởng, không thấy có ý nghĩa. Nhưng sự nổi loạn này có thực sự mang lại cho Meursault sự tự do, hạnh phúc, hay ý nghĩa? Hay nó chỉ đẩy anh ta vào một bi kịch còn lớn hơn?”
“Cuộc đời, với tất cả những điều kỳ diệu, tươi đẹp, nhưng cũng đầy rẫy những điều vô lý, phi lý, khó hiểu, bất công, và đau khổ, có thực sự có một ý nghĩa khách quan, vĩnh cửu, bất biến nào không? Hay nó chỉ là một chuỗi những sự kiện ngẫu nhiên, vô nghĩa, không có mục đích, không có trật tự, và không có lý do tồn tại? Nếu cuộc đời thực sự phi lý (absurd), thì chúng ta nên phản ứng như thế nào? Chúng ta nên chấp nhận sự phi lý đó một cách thụ động, buông xuôi, thờ ơ, và sống một cuộc đời vô vị, không có ý nghĩa? Hay chúng ta nên trốn tránh sự phi lý đó bằng những ảo tưởng, những niềm tin, những tôn giáo, những lý tưởng, hoặc những thú vui tạm thời? Hay chúng ta nên nổi loạn chống lại sự phi lý đó, dù biết rằng nỗ lực của mình có thể là vô ích?”
“Chủ nghĩa phi lý (Absurdism) – một tư tưởng, một quan điểm triết học cho rằng cuộc đời về cơ bản là vô nghĩa, không có mục đích, không có trật tự, và mâu thuẫn với khát vọng tìm kiếm ý nghĩa của con người – định nghĩa ‘sự nổi loạn’ (rebellion) như thế nào? Nó có phải là một hành động phá hoại, bạo lực, vô chính phủ, hủy diệt, hay là một cách để khẳng định giá trị của con người, của cuộc sống, ngay trong lòng sự vô nghĩa của vũ trụ? Sự nổi loạn có phải là con đường duy nhất, con đường đúng đắn để đối diện với sự phi lý?”
“Sự nổi loạn mà chủ nghĩa phi lý đề xuất có thể mang lại điều gì cho chúng ta? Nó có thể giúp chúng ta tìm thấy ý nghĩa, tự do, và hạnh phúc trong một thế giới dường như không có mục đích? Hay nó chỉ là một hành động vô vọng, một sự tự lừa dối, một nỗ lực vô nghĩa để chống lại điều không thể chống lại?”
“Trong bài viết hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá, tìm hiểu, và suy ngẫm về mối quan hệ phức tạp, đa chiều, và đầy thách thức giữa Chủ nghĩa phi lý và sự nổi loạn. Chúng ta sẽ không đi tìm những câu trả lời dễ dàng, những công thức đơn giản, hay những lời khuyên sáo rỗng. Thay vào đó, chúng ta sẽ cùng nhau đặt câu hỏi, cùng nhau phân tích, cùng nhau tranh luận, và cùng nhau tìm kiếm những cách tiếp cận khác nhau, những góc nhìn khác nhau, và những con đường khác nhau để đối diện với sự vô nghĩa của cuộc đời, không phải để trốn tránh nó, phủ nhận nó, hay chìm đắm trong nó, mà để chấp nhận nó, vượt lên nó, và sống một cuộc đời có ý nghĩa, có giá trị, và có hạnh phúc, theo cách riêng của mỗi người.”
“Chúng ta sẽ tìm hiểu về nguồn gốc, lịch sử, và các khái niệm cốt lõi của chủ nghĩa phi lý, xem xét những tư tưởng của các nhà văn, nhà triết học tiêu biểu như Albert Camus, Franz Kafka, Samuel Beckett…, và thảo luận về cách mà sự nổi loạn có thể trở thành một phản ứng tích cực, một thái độ sống, một con đường để khẳng định giá trị của con người và ý nghĩa của sự tồn tại, ngay cả khi đối diện với sự vô nghĩa của vũ trụ.”
Sự nổi loạn trong chủ nghĩa phi lý: Không phải là hủy diệt, mà là sáng tạo
Nổi loạn chống lại điều gì?
Sự nổi loạn trong chủ nghĩa phi lý không phải là một hành động chống đối một thế lực cụ thể nào, không phải là lật đổ một chế độ nào, không phải là phá bỏ một hệ thống nào. Nó là một cuộc nổi loạn nội tâm, một thái độ sống, một cách phản ứng trước sự phi lý và vô nghĩa của cuộc đời và vũ trụ. Cụ thể, đó là sự nổi loạn chống lại:
Chống lại sự vô nghĩa: Không chấp nhận cuộc đời là một chuỗi những sự kiện ngẫu nhiên, vô nghĩa, không có mục đích, không có trật tự, và không có lý do tồn tại. Không chấp nhận sống một cuộc đời nhạt nhẽo, vô vị, trống rỗng, không có ý nghĩa.
- “Nổi loạn là từ chối để cho sự vô nghĩa chiến thắng.”
Chống lại sự tuyệt vọng: Không để cho sự vô nghĩa của cuộc đời khiến mình chán nản, tuyệt vọng, mất hết động lực sống, mất hết niềm tin vào con người và cuộc sống. Không chấp nhận buông xuôi, thờ ơ, hay tự hủy hoại bản thân.
- “Nổi loạn là giữ vững hy vọng, dù không có lý do gì để hy vọng.”
Chống lại sự tầm thường: Không chấp nhận sống một cuộc đời tầm thường, bình thường, theo lối mòn, theo số đông, không có gì đặc biệt, không có gì nổi bật, không để lại dấu ấn gì. Không chấp nhận sống một cuộc đời như bao người khác, làm những việc mà mọi người đều làm, theo đuổi những giá trị mà mọi người đều theo đuổi.
- “Nổi loạn là dám khác biệt, dám sống theo cách riêng của mình.”
Chống lại sự áp đặt: Không để cho người khác, xã hội, văn hóa, tôn giáo, ý thức hệ, hay bất kỳ thế lực bên ngoài nào áp đặt ý nghĩa, giá trị, mục đích, lối sống, hay niềm tin lên cuộc đời mình. Không chấp nhận sống theo những khuôn mẫu, những quy tắc, những chuẩn mực mà mình không tin tưởng, không thấy có ý nghĩa.
- “Nổi loạn là tự mình đặt câu hỏi, tự mình tìm kiếm câu trả lời, và tự mình quyết định cách sống.”
Nổi loạn bằng cách nào?
Sự nổi loạn trong chủ nghĩa phi lý không phải là một hành động một lần, mà là một quá trình liên tục, một thái độ sống thường trực, được thể hiện qua nhiều cách khác nhau:
Sống hết mình (Live intensely): Tận hưởng từng khoảnh khắc của cuộc đời, dù biết rằng tất cả có thể là vô nghĩa, phù du, và tạm thời. Sống như thể mỗi ngày là ngày cuối cùng, không hối tiếc, không trì hoãn, và không sợ hãi. Trải nghiệm cuộc sống một cách trọn vẹn, sâu sắc, và mãnh liệt.
- “Không phải là sống lâu bao nhiêu, mà là sống sâu như thế nào.”
ĐỌC THÊM: ĐIỀU QUAN TRỌNG KHÔNG PHẢI LÀ BẠN SỐNG ĐƯỢC BAO LÂU, MÀ LÀ BẠN SỐNG NHƯ THẾ NÀO
Theo đuổi đam mê (Pursue passions): Tìm kiếm những điều mình yêu thích, những điều mang lại cho mình niềm vui, sự hứng thú, sự say mê, và sự thỏa mãn, và dấn thân vào chúng một cách trọn vẹn, không toan tính, không vụ lợi, và không sợ hãi thất bại hay bị đánh giá.
- “Đam mê là ngọn lửa thắp sáng cuộc đời vô nghĩa.”
Sáng tạo (Create): Tạo ra những giá trị mới, những tác phẩm nghệ thuật (văn học, âm nhạc, hội họa, điêu khắc…), những ý tưởng mới, những công trình khoa học, những phát minh, những sáng kiến… để khẳng định sự tồn tại của mình, để thể hiện bản thân, để kết nối với người khác, và để để lại dấu ấn trong cuộc đời, dù biết rằng dấu ấn đó có thể không vĩnh cửu.
- “Sáng tạo là cách tốt nhất để chống lại sự vô nghĩa.”
Yêu thương (Love): Kết nối với người khác, xây dựng những mối quan hệ ý nghĩa, chân thành, sâu sắc, dựa trên sự tin tưởng, sự tôn trọng, sự chia sẻ, và sự đồng cảm. Tìm thấy niềm vui, sự ấm áp, sự an ủi, và ý nghĩa trong tình yêu, tình bạn, tình thân, và tình người.
- “Yêu thương là cách để vượt lên trên sự cô đơn hiện sinh.”
Đấu tranh cho công lý (Fight for justice): Chống lại những bất công, những điều sai trái, những áp bức, bất bình đẳng trong xã hội, dù biết rằng cuộc chiến này có thể không có hồi kết, không có thắng lợi tuyệt đối. Đấu tranh cho quyền lợi của bản thân và của người khác, bảo vệ những người yếu thế, lên tiếng chống lại cái ác, và góp phần xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn.
- “Đấu tranh là cách để khẳng định giá trị của con người trước sự vô nghĩa của vũ trụ.”
Giữ vững giá trị cá nhân (Maintain personal values): Dù cuộc đời có vô nghĩa, chúng ta vẫn có thể lựa chọn sống theo những giá trị mà mình tin tưởng, những nguyên tắc mà mình cho là đúng đắn. Đó có thể là lòng trung thực, sự dũng cảm, lòng trắc ẩn, sự công bằng, sự tự do, sự sáng tạo, tình yêu thương, sự tôn trọng, trách nhiệm… Việc giữ vững những giá trị này giúp chúng ta có một điểm tựa, một la bàn, một hướng đi trong cuộc đời, dù cho cuộc đời đó không có một ý nghĩa khách quan nào.
- “Giá trị là ngọn hải đăng dẫn đường trong đêm tối của sự vô nghĩa.”
Sự khác biệt giữa nổi loạn phi lý và nổi loạn tiêu cực
- Nổi loạn phi lý: Là một sự nổi loạn tích cực, mang tính xây dựng, hướng đến việc khẳng định giá trị của con người, của cuộc sống, tạo ra ý nghĩa cho sự tồn tại, và vượt lên trên sự vô nghĩa. Nó không phải là sự phá hoại, sự hủy diệt, sự bạo lực, sự vô chính phủ, sự hận thù, hay sự trả thù. Nó là sự nổi loạn của trí tuệ, của tình yêu, của sự sáng tạo, và của lòng trắc ẩn.
- Nổi loạn tiêu cực: Là sự nổi loạn xuất phát từ sự giận dữ, sự oán hận, sự thất vọng, sự tuyệt vọng, sự bất mãn, hoặc những cảm xúc tiêu cực khác. Nó có thể dẫn đến những hành động phá hoại, bạo lực, gây hại cho bản thân, người khác, và xã hội. Nó không giải quyết được vấn đề, mà chỉ làm cho vấn đề trở nên tồi tệ hơn.
Nổi loạn không phải là giải pháp duy nhất
“Chủ nghĩa phi lý không áp đặt sự nổi loạn như một giải pháp duy nhất, bắt buộc cho tất cả mọi người. Mỗi người có quyền tự do lựa chọn cách đối diện với sự phi lý của cuộc đời. Một số người có thể chọn chấp nhận sự vô nghĩa một cách thanh thản, sống một cuộc đời giản dị, không mong cầu quá nhiều, và tìm thấy niềm vui trong những điều nhỏ bé. Một số người khác có thể tìm kiếm ý nghĩa trong tôn giáo, tín ngưỡng, hoặc các hệ thống tư tưởng khác. Điều quan trọng là chúng ta ý thức được sự lựa chọn của mình, và chịu trách nhiệm về lựa chọn đó.”
“Sự nổi loạn, trong chủ nghĩa phi lý, là một lời kêu gọi hành động, một lời mời gọi sống hết mình, một thái độ tích cực trước sự vô nghĩa của cuộc đời. Nó không phải là một công thức thành công, không phải là một con đường duy nhất, mà là một trong nhiều cách để con người đối diện với thực tế và tìm thấy ý nghĩa cho sự tồn tại của mình.”
Trong văn học
Meursault (The Stranger – Albert Camus): Như đã đề cập ở phần mở đầu, Meursault là một ví dụ điển hình về sự nổi loạn phi lý. Anh ta không nổi loạn bằng cách chống đối một thế lực nào đó, mà bằng cách sống khác với những chuẩn mực của xã hội. Anh ta sống theo cảm xúc, bản năng của mình, không quan tâm đến những quy tắc đạo đức, những kỳ vọng xã hội, không cố gắng làm hài lòng người khác, và không tìm kiếm ý nghĩa ở những điều cao siêu. Hành động giết người của Meursault, dù không thể biện minh, có thể được coi là một biểu hiện cực đoan của sự nổi loạn này, một sự từ chối tuân theo những quy tắc mà anh ta không tin tưởng.
“Meursault nổi loạn bằng cách từ chối dối trá, từ chối đóng kịch, từ chối tuân theo những quy ước xã hội mà anh ta coi là vô nghĩa.”
Rieux (The Plague – Albert Camus): Bác sĩ Rieux, trong tiểu thuyết “Dịch hạch”, là một ví dụ khác về sự nổi loạn phi lý. Anh ta nổi loạn bằng cách chống lại dịch bệnh, dù biết rằng cuộc chiến này là vô vọng, không thể chiến thắng hoàn toàn. Anh ta không có ảo tưởng về việc cứu rỗi thế giới, không tin vào một phép màu, không tìm kiếm một phần thưởng hay một sự công nhận nào. Anh ta chỉ đơn giản là làm những gì mình có thể, làm những gì mình cho là đúng, để giúp đỡ những người bệnh, giảm bớt nỗi đau khổ, và bảo vệ sự sống.
“Rieux nổi loạn bằng cách làm việc không mệt mỏi, dù biết rằng cái chết là không thể tránh khỏi.”
Nhân vật K. (The Trial; The Castle – Franz Kafka): Các tác phẩm của Kafka thường xoay quanh các nhân vật bị mắc kẹt trong một hệ thống quan liêu, vô lý và không thể hiểu được. Nhân vật K. cố gắng đấu tranh để hiểu, hoặc để được chấp nhận, nhưng luôn thất bại. Sự nổi loạn của K. là sự bền bỉ, dù kết quả luôn là sự bất lực.
Trong nghệ thuật:
Chủ nghĩa Dada: Xuất hiện trong Thế chiến thứ nhất, chủ nghĩa Dada là một phong trào nghệ thuật phản đối logic, lý trí, trật tự, và các chuẩn mực nghệ thuật truyền thống. Các nghệ sĩ Dada sử dụng những chất liệu, phương pháp, và hình thức kỳ quặc, khác thường, gây sốc, để thể hiện sự hỗn loạn, sự vô nghĩa, và sự phi lý của cuộc sống và chiến tranh.
“Dada là sự nổi loạn chống lại ý nghĩa, vẻ đẹp, và tất cả những gì được coi là nghiêm túc.”
Chủ nghĩa Siêu thực: Xuất hiện sau chủ nghĩa Dada, chủ nghĩa Siêu thực khám phá tiềm thức, giấc mơ, trí tưởng tượng, và những khía cạnh phi lý, vô thức của cuộc sống. Các nghệ sĩ Siêu thực sử dụng những hình ảnh, biểu tượng, và kỹ thuật bất ngờ, khó hiểu, để tạo ra những tác phẩm gây ấn tượng mạnh, kích thích trí tưởng tượng, và mở ra những chiều kích mới của thực tại.
“Siêu thực là sự nổi loạn chống lại thực tại, bằng cách khám phá những thực tại khác.”
Nhạc Punk: Xuất hiện những năm 1970, Punk là 1 thể loại nhạc, và là 1 phong cách sống. Nhạc punk thường đơn giản, thô ráp, và mang tính phản kháng xã hội. C. Trong Đời Sống:
Các nhà hoạt động xã hội: Những người đấu tranh cho công bằng, bình đẳng, dân chủ, nhân quyền, bảo vệ môi trường… dù biết rằng cuộc chiến này có thể không bao giờ kết thúc, không bao giờ có thắng lợi tuyệt đối, là những ví dụ về sự nổi loạn phi lý. Họ không chấp nhận sự bất công, sự áp bức, sự hủy hoại, và họ hành động để thay đổi thế giới, dù cho nỗ lực của họ có thể là nhỏ bé, mong manh, và không được công nhận.
Các nghệ sĩ: Những người sáng tạo ra những tác phẩm độc đáo, mới lạ, thách thức những quan niệm truyền thống, phá vỡ những khuôn mẫu, và thể hiện cái nhìn cá nhân về cuộc đời, dù cho tác phẩm của họ có thể bị chỉ trích, bị hiểu lầm, hoặc không được đón nhận, là những ví dụ về sự nổi loạn phi lý. Họ không sáng tạo để được nổi tiếng, để kiếm tiền, hay để được khen ngợi, mà để thể hiện bản thân, để khám phá thế giới, và để kết nối với người khác.
Những người bình thường: Bất kỳ ai sống hết mình, theo đuổi đam mê, dám khác biệt, dám yêu thương, dám đấu tranh, dám sáng tạo, và tạo ra ý nghĩa cho cuộc đời mình, dù cho cuộc đời đó có thể không có ý nghĩa gì trong bức tranh toàn cảnh của vũ trụ, đều là những ví dụ về sự nổi loạn phi lý.
- Một người làm vườn vẫn tiếp tục gieo hạt, dù biết rằng có thể không thu hoạch được.
- Một giáo viên vẫn tận tâm dạy dỗ học sinh, dù biết rằng không phải em nào cũng thành công.
- Một người độc thân vẫn tìm kiếm tình yêu, dù đã nhiều lần tan vỡ.
“Những ví dụ trên cho thấy, sự nổi loạn phi lý không phải là một hành động to tát, vĩ đại, hay phi thường, mà là một thái độ sống, một cách nhìn nhận cuộc đời, và một cách hành động hàng ngày. Ai cũng có thể nổi loạn, bằng cách sống thật với chính mình, theo đuổi những gì mình tin tưởng, và tạo ra ý nghĩa cho cuộc đời mình, dù cho cuộc đời đó có thể vô nghĩa.”
ĐỌC THÊM: HÀNH TRÌNH LÀM CHỦ CẢM XÚC: TỪ NHẬN BIẾT ĐẾN THAY ĐỔI
Kết luận
“Chủ nghĩa phi lý, với tuyên bố cuộc đời là vô nghĩa, không có mục đích, không có trật tự, và không có ý nghĩa khách quan, không phải là một triết lý bi quan, tuyệt vọng, hay khuyến khích sự buông xuôi, thờ ơ. Ngược lại, nó là một lời nhắc nhở, một thách thức, và một cơ hội để chúng ta đối diện với sự thật về sự tồn tại, từ bỏ những ảo tưởng, và tìm kiếm ý nghĩa, giá trị, và hạnh phúc trong chính cuộc sống, trong chính hành động, và trong chính sự lựa chọn của mình. Sự nổi loạn mà chủ nghĩa phi lý đề xuất không phải là sự phá hoại, sự hủy diệt, hay sự vô chính phủ, mà là sự khẳng định, sự sáng tạo, sự dấn thân, và sự sống hết mình, dù biết rằng tất cả có thể là phù du và không có ý nghĩa vĩnh cửu. Nó không phải là trốn chạy thực tại, mà là đối diện 1 cách tích cực.”
“Cá nhân tôi tin rằng, sự nổi loạn mà chủ nghĩa phi lý đề xuất là một sự nổi loạn tích cực, một sự nổi loạn cần thiết, một sự nổi loạn mang tính xây dựng, một sự nổi loạn hướng đến sự sáng tạo, sự tự do, và ý nghĩa. Nó là một thái độ sống, một cách tiếp cận cuộc đời, giúp chúng ta vượt lên trên sự vô nghĩa, sự tầm thường, sự giả tạo, và sự buông xuôi, để sống một cuộc đời chân thật, mạnh mẽ, đầy đam mê, và có giá trị, dù cho cuộc đời đó có thể không có một ý nghĩa khách quan, vĩnh cửu nào. Đó là một con đường đầy thách thức, không dễ dàng, nhưng xứng đáng để chúng ta dấn thân.” “Nổi loạn không phải là hành động chống đối bên ngoài, mà là sự thay đổi từ bên trong”
“Tôi mong rằng, sau bài viết này, mỗi chúng ta sẽ dành thời gian để suy ngẫm về sự phi lý của cuộc đời, và về cách mà chúng ta đang đối diện với nó:
- ‘Bạn có cảm thấy sự vô nghĩa, sự phi lý trong cuộc sống của mình không? Bạn có nhận thấy sự mâu thuẫn giữa khát vọng tìm kiếm ý nghĩa của mình và sự im lặng của vũ trụ không?’
- ‘Bạn phản ứng với sự phi lý đó như thế nào? Bạn chấp nhận nó, trốn tránh nó, phủ nhận nó, hay nổi loạn chống lại nó? Bạn có đang sống một cuộc đời thực sự là của bạn, hay bạn đang sống theo những khuôn mẫu, những quy tắc, những kỳ vọng của người khác?’
- ‘Bạn có dám từ bỏ những ảo tưởng, những niềm tin sai lầm, những giá trị giả tạo để tìm kiếm sự thật, dù cho sự thật đó có thể đáng sợ hay khó chấp nhận?’
- ‘Bạn có đang thực sự sống, hay bạn chỉ đang tồn tại?”
“Hãy tìm kiếm sự nổi loạn trong chính bạn, không phải bằng những hành động phá hoại, bạo lực, hay vô nghĩa, mà bằng những hành động sáng tạo, xây dựng, và có ý nghĩa. Hãy sống hết mình, theo đuổi đam mê, dấn thân vào những công việc mà bạn yêu thích, xây dựng những mối quan hệ chân thành, đấu tranh cho những giá trị mà bạn tin tưởng, và tạo ra ý nghĩa cho cuộc đời mình, dù cho tất cả có thể là phù du, tạm thời, và không có ý nghĩa vĩnh cửu.
Hãy là một ‘Sisyphus hạnh phúc’, không ngừng lăn tảng đá của mình lên đỉnh núi, dù biết rằng nó sẽ lại lăn xuống. Hãy tìm thấy niềm vui, ý nghĩa, và hạnh phúc trong chính quá trình nỗ lực, dấn thân, và sống hết mình, chứ không phải ở kết quả cuối cùng.”
“Cuộc đời có thể là một trò đùa vô nghĩa, một vở kịch phi lý, một bản nhạc không có hồi kết, nhưng chúng ta hoàn toàn có thể chọn cách cười vào mặt nó, nhảy múa theo điệu nhạc của nó, viết nên lời ca của riêng mình, và sống một cuộc đời đáng sống, một cuộc đời đầy màu sắc, một cuộc đời đầy ý nghĩa, một cuộc đời mà chúng ta có thể tự hào. Sự lựa chọn là ở chính chúng ta.”
