Này, các đồng môn trên hành trình 21 Ngày Thay Đổi ơi, các bạn có tin vào phép màu không? Tôi thì trước đây không tin lắm đâu, cho đến ngày thứ sáu thần thánh này. Sau 5 ngày vật lộn với yoga, từ chuỗi yoga chào mặt trời đến vồ ếch hụt, cơ thể tôi đã bắt đầu quen dần với những màn tra tấn (dù đôi khi vẫn còn biểu tình nhẹ, nhưng thôi, thương cho roi cho vọt mà!).
Nhưng, điều bất ngờ nhất, điều khiến tôi phải mắt chữ A mồm chữ O, không phải là việc tôi đã sống sót qua 5 ngày tập luyện, mà là… giấc ngủ của tôi. Đêm qua, sau khi trả bài yoga xong, tôi đã có một giấc ngủ ngon lành, sâu đến mức… không-thể-tin-nổi!
Thật đấy! Bình thường, tôi vốn là một cú đêm chính hiệu, trằn trọc mãi mới ngủ được, mà giấc ngủ thì cứ chập chờn như sóng điện thoại. Vậy mà đêm qua, tôi đặt lưng xuống giường là auto tắt nguồn, du hành một mạch đến sáng, không mộng mị, không trở mình, không tỉnh giấc giữa đêm. Sáng dậy, tôi cảm thấy người nhẹ bẫng, tinh thần sảng khoái, cứ như thể vừa được reset toàn bộ hệ thống vậy.
Chẳng lẽ, đây chính là phần thưởng mà yoga bí mật dành tặng cho những tân binh như tôi? Hay là một tác dụng phụ đáng yêu nào đó mà tôi chưa kịp khám phá ra? Để làm rõ chân tướng của sự việc, tôi quyết định sẽ dành cả ngày hôm nay để điều tra về mối quan hệ mờ ám giữa yoga và giấc ngủ. Hãy cùng tôi phá án nhé!
Phải nói rằng, cái sự sảng khoái sau một đêm say giấc nồng nó kỳ diệu lắm các bạn ạ! Bình thường, tôi – một con cú đêm chính hiệu – luôn phải vật lộn với chứng khó ngủ. Cứ mỗi tối, khi đặt lưng xuống giường, là y như rằng, đầu óc tôi lại bắt đầu chiếu phim. Hết chuyện công ty, lại đến chuyện bạn bè, rồi chuyện tương lai, chuyện quá khứ… Cứ thế, tôi trằn trọc mãi, lăn qua lộn lại, đếm cừu đến cả trăm con, mà vẫn không tài nào chợp mắt được. Mà nếu có ngủ được, thì giấc ngủ cũng chẳng sâu, cứ chập chờn, mộng mị, tỉnh giấc giữa đêm là chuyện thường ngày ở huyện.
Vậy mà đêm qua, sau buổi tập yoga vồ ếch hụt đáng nhớ, tôi lại có một giấc ngủ ngon đến mức… khó tin. Chẳng cần phải đếm cừu, chẳng cần phải vật lộn, tôi cứ thế lịm đi một cách tự nhiên, và du hành thẳng một mạch đến sáng. Không mộng mị, không trở mình, không tỉnh giấc giữa chừng. Cứ như thể, có một bàn tay vô hình nào đó đã tắt hết mọi công tắc phiền muộn trong đầu tôi, và bật chế độ ngủ ngon vậy.
Sáng dậy, tôi cảm thấy người nhẹ bẫng, tinh thần thì phấn chấn, sảng khoái lạ thường. Cứ như thể, tôi vừa được sạc pin đầy đủ sau một thời gian dài cạn kiệt năng lượng. Thậm chí, tôi còn suýt nữa thì ngủ quên, không kịp giờ đi làm. Cũng may mà cái đồng hồ báo thức kêu gào thảm thiết, không thì toi rồi!
Chuyện gì đã xảy ra vậy nhỉ? – Tôi vừa ngáp ngắn ngáp dài, vừa tự hỏi. Lẽ nào, yoga đã phù phép gì cho giấc ngủ của tôi? Hay đây chỉ là một sự trùng hợp ngẫu nhiên?
Không thể chịu đựng được sự tò mò, tôi quyết định sẽ điều tra đến cùng. Google – người bạn thông thái của tôi – lại được dịp trổ tài. Tôi gõ ngay cụm từ yoga và giấc ngủ, và… bùm! Hàng loạt kết quả hiện ra trước mắt. Hóa ra, mối quan hệ giữa yoga và giấc ngủ đã được các nhà khoa học nghiên cứu từ lâu, và có rất nhiều bằng chứng cho thấy yoga có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ một cách đáng kể.
Đây là những gì tôi thu hoạch được sau một hồi lặn ngụp trong biển kiến thức
- Yoga đánh bay stress: Stress, căng thẳng, lo âu… chính là những kẻ thù số một của giấc ngủ. Khi chúng ta căng thẳng, cơ thể sẽ tiết ra một loại hormone có tên là cortisol. Cortisol khiến chúng ta tỉnh táo, khó thư giãn, và khó đi vào giấc ngủ. Yoga, với những bài tập hít thở sâu, những tư thế kéo giãn cơ thể, và những kỹ thuật thư giãn, đã được chứng minh là có khả năng làm giảm mức độ cortisol trong cơ thể, từ đó giúp chúng ta thư giãn và dễ ngủ hơn.
- Yoga cân bằng hệ thần kinh: Hệ thần kinh của chúng ta được chia thành hai phần: hệ thần kinh giao cảm (sympathetic nervous system) và hệ thần kinh phó giao cảm (parasympathetic nervous system). Hệ thần kinh giao cảm chịu trách nhiệm cho phản ứng chiến đấu hoặc bỏ chạy (fight-or-flight response) khi chúng ta gặp nguy hiểm, trong khi hệ thần kinh phó giao cảm chịu trách nhiệm cho trạng thái nghỉ ngơi và tiêu hóa (rest-and-digest response). Khi chúng ta căng thẳng, hệ thần kinh giao cảm sẽ hoạt động quá mức, khiến chúng ta khó thư giãn và khó ngủ. Yoga, đặc biệt là các bài tập hít thở và thiền định, giúp cân bằng hoạt động của hai hệ thần kinh này, đưa cơ thể về trạng thái nghỉ ngơi, tạo điều kiện cho giấc ngủ sâu.
- Yoga thúc đẩy lưu thông máu: Một số tư thế yoga, đặc biệt là những tư thế đảo ngược (như tư thế gác chân lên tường, tư thế trồng chuối…), giúp tăng cường lưu thông máu lên não. Điều này không chỉ giúp cung cấp oxy và dưỡng chất cho não bộ, mà còn giúp thư giãn hệ thần kinh, giảm căng thẳng, và yoga cải thiện chất lượng giấc ngủ.
- Yoga kích thích melatonin: Melatonin là một loại hormone được sản xuất bởi tuyến tùng trong não, có vai trò quan trọng trong việc điều hòa chu kỳ giấc ngủ. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, tập yoga thường xuyên có thể giúp tăng cường sản xuất melatonin, từ đó giúp chúng ta dễ đi vào giấc ngủ hơn, và ngủ ngon hơn.
ĐỌC THÊM: CÁC NGHIÊN CỨU KHOA HỌC MỚI NHẤT VỀ YOGA TRONG 5 NĂM TRỞ LẠI ĐÂY
Ồ, hóa ra là vậy! – Tôi ồ lên một tiếng, như vừa khám phá ra một bí mật động trời. Thì ra, yoga không chỉ là những bài tập uốn éo đơn thuần, mà nó còn là một liều thuốc tự nhiên, giúp chúng ta chữa lành cả cơ thể lẫn tâm trí.
Với hành trang kiến thức vừa thu nạp được, tôi quyết định sẽ áp dụng ngay vào buổi tập yoga ngày hôm nay. Thay vì hùng hục tập những bài tập nặng đô, tôi chọn một video yoga nhẹ nhàng trên YouTube, có tên là Yoga Cho Giấc Ngủ Ngon. Bài tập này tập trung vào các tư thế giúp thư giãn cơ thể, giải tỏa căng thẳng, và chuẩn bị cho một giấc ngủ sâu.
Tôi bắt đầu với tư thế Em Bé (Balasana). Tư thế này đơn giản nhưng lại vô cùng hiệu quả. Tôi quỳ gối xuống thảm, gập người về phía trước, trán chạm thảm, hai tay duỗi thẳng về phía trước hoặc thả lỏng xuôi theo thân. Trong tư thế này, tôi cảm thấy toàn bộ cơ thể mình như được ôm ấp, được vỗ về, mọi căng thẳng, mệt mỏi dường như tan biến hết.
Tiếp theo, tôi chuyển sang tư thế Ngồi Gập Người (Paschimottanasana). Tư thế này giúp kéo giãn toàn bộ phần thân sau, từ gót chân lên đến đỉnh đầu. Tôi ngồi thẳng lưng trên thảm, hai chân duỗi thẳng về phía trước. Hít vào, tôi vươn hai tay lên cao, kéo dài cột sống. Thở ra, tôi từ từ gập người về phía trước, cố gắng để bụng chạm đùi, ngực chạm đầu gối, và trán chạm ống chân. Tôi biết, với độ cứng của mình, thì việc chạm trán xuống ống chân là điều không tưởng, nhưng tôi không ép cơ thể mình quá sức. Tôi chỉ gập người đến mức có thể, và tập trung vào việc hít thở sâu và cảm nhận sự kéo giãn ở lưng và chân.
Sau đó, tôi thực hiện tư thế Vặn Mình (Ardha Matsyendrasana). Tư thế này giúp massage các cơ quan nội tạng, cải thiện tiêu hóa, và giải tỏa căng thẳng ở lưng và vai. Tôi ngồi trên thảm, co chân phải lên, đặt bàn chân phải sang bên ngoài đầu gối trái. Tay trái đặt lên đầu gối phải, tay phải chống ra sau. Hít vào, tôi vươn dài cột sống. Thở ra, tôi từ từ xoay người sang phải, mắt nhìn qua vai phải. Tôi giữ tư thế này trong vài nhịp thở, cảm nhận sự vặn xoắn nhẹ nhàng ở cột sống, rồi đổi bên.
Và cuối cùng, không thể thiếu, chính là tư thế Xác Chết (Savasana) – tư thế ruột của tôi. Tôi nằm ngửa trên thảm, hai tay buông xuôi theo thân, lòng bàn tay hướng lên trên, hai chân mở rộng bằng vai, nhắm mắt lại, và… thả lỏng toàn bộ cơ thể. Tôi không còn phải cố gắng làm bất cứ điều gì nữa, chỉ cần nằm im, hít thở, và cảm nhận. Trong khoảnh khắc đó, tôi cảm thấy như mình đang trôi trên một dòng sông êm đềm, không lo âu, không muộn phiền, chỉ có sự bình yên và tĩnh lặng tuyệt đối.
Sau buổi tập, tôi cảm thấy cơ thể mình nhẹ bẫng, tâm trí thì thư thái lạ thường. Cảm giác này, thật khó diễn tả bằng lời, nó giống như là… bạn vừa được giải thoát khỏi một gánh nặng vô hình vậy.
Trong lúc thả lỏng sau buổi tập, tôi tranh thủ tám chuyện với chị Lan – đồng minh thân thiết của tôi trên mặt trận yoga. Tôi kể cho chị ấy nghe về giấc ngủ ngon bất thường của mình, và về những kiến thức mà tôi vừa thu nạp được.
Chị Lan nghe xong, mỉm cười và nói: Đó, em thấy chưa? Yoga có nhiều tác dụng phụ tuyệt vời lắm đấy! Giấc ngủ ngon chỉ là một trong số đó thôi. Chị còn thấy da dẻ mình đẹp hơn, tiêu hóa tốt hơn, và tinh thần cũng lạc quan, yêu đời hơn nữa cơ.
Thật ạ? Nghe chị nói mà em càng có thêm động lực để chiến đấu với yoga đấy! – Tôi đáp lại, trong lòng tràn đầy hứng khởi.
Ừ, cứ kiên trì tập luyện đi, rồi em sẽ còn khám phá ra nhiều điều thú vị hơn nữa. À, mà chị khuyên em, nên duy trì thói quen tập yoga vào buổi tối, trước khi đi ngủ khoảng 1-2 tiếng. Như thế sẽ giúp em dễ ngủ hơn, và ngủ ngon hơn đấy. Ngoài ra, em cũng có thể kết hợp với một số kỹ thuật thư giãn khác, như nghe nhạc nhẹ, đọc sách, hoặc uống một tách trà thảo mộc trước khi đi ngủ. Như thế, đảm bảo em sẽ có những giấc ngủ say như chết luôn! – Chị Lan chia sẻ.
ĐỌC THÊM: BÀI TẬP YOGA TRƯỚC KHI ĐI NGỦ: TẠO GIẤC NGỦ NGON VÀ SÂU HƠN
Em cảm ơn chị nhiều nhé! Chắc chắn em sẽ làm theo lời khuyên của chị. – Tôi đáp lại, trong lòng thầm cảm ơn yoga, và cảm ơn cả chị Lan, vì đã mang đến cho tôi những điều tuyệt vời này.
Vậy là ngày thứ sáu của hành trình 21 Ngày Thay Đổi đã khép lại với một phát hiện vô cùng thú vị: Yoga, hóa ra, không chỉ là bậc thầy trong việc uốn dẻo cơ thể, giải tỏa căng thẳng, mà còn là một chuyên gia trong lĩnh vực… ru ngủ! Ai mà ngờ được, cái môn thể thao tưởng không dễ này lại có thể mang đến cho tôi một giấc ngủ ngon lành, sâu đến mức không tưởng như vậy chứ?
Trước đây, tôi cứ nghĩ rằng, muốn có một giấc ngủ ngon, thì phải tránh xa mọi hình thức vận động trước khi đi ngủ. Nhưng yoga đã chứng minh điều ngược lại. Hóa ra, chính những bài tập nhẹ nhàng, kết hợp với hít thở sâu và thư giãn, lại là chìa khóa để mở cánh cửa đến với xứ sở mộng đẹp.
Và tôi nhận ra rằng, yoga, cũng giống như cuộc sống, luôn ẩn chứa những tác dụng phụ bất ngờ và thú vị. Đôi khi, chúng ta cứ mải mê tìm kiếm những điều cao siêu, những phép màu, mà quên mất rằng, hạnh phúc và bình yên lại đến từ những điều giản dị, gần gũi nhất. Giống như việc, tôi cầu được khỏe mạnh, được dẻo dai, thì yoga lại tặng thêm cho tôi một giấc ngủ ngon vậy.
Thế mới nói, đời không ai biết được chữ ngờ, phải không nào?
Bài học mà tôi rút ra được trong ngày hôm nay, đó là: Hãy luôn lắng nghe cơ thể mình, đừng bỏ qua bất cứ tín hiệu nào, dù là nhỏ nhất. Và đừng ngại thử nghiệm, đừng ngại khám phá, bởi vì biết đâu, bạn sẽ tìm thấy những phương thuốc kỳ diệu, những bí mật tuyệt vời, ẩn chứa trong những điều mà bạn chưa từng nghĩ tới.
ĐỌC THÊM: LÀM THẾ NÀO ĐỂ CẢM NHẬN CƠ THỂ KHI TẬP YOGA?
Tối nay, tôi dự định sẽ tiếp tục thực hành những gì đã học được trong ngày hôm nay. Vẫn là bài yoga ru ngủ quen thuộc, vẫn là không gian yên tĩnh, và vẫn là một tâm hồn sẵn sàng đón nhận những điều kỳ diệu. Hy vọng rằng, thần may mắn sẽ lại mỉm cười với tôi, và ban tặng cho tôi thêm một đêm say giấc nồng.
Còn bạn thì sao? Bạn có bí kíp nào để đối phó với chứng đau đầu mất ngủ, khó ngủ, hay đơn giản chỉ là muốn chia sẻ những trải nghiệm thú vị về giấc ngủ của mình không? Hãy bật mí cho tôi và những đồng môn khác cùng biết với nhé! Biết đâu, chúng ta lại học hỏi được từ nhau những điều hay ho thì sao?
Hẹn gặp lại các bạn vào ngày mai, với những câu chuyện mới, những bài học mới, và những tác dụng phụ mới (hy vọng là thế!) từ yoga nhé!
ĐỌC TIẾP: 21 NGÀY THAY ĐỔI: [NGÀY 7]: BẮT ĐẦU LẠI TỪ ĐẦU: BÀI HỌC KHÔNG CHỈ CỦA YOGA
